NEWBY HALL GARDENS

Dawno nie wspominałam swoich podróży do Anglii, więc dziś zapraszam do Newby Hall.
W ten sposób znajdziecie się wśród 140 000 zwiedzających ten ogród co roku.

jeden z charakterystycznych zakątków - uroczy Sylvia's Garden

a to fragment osławionej długiej rabaty bylinowej

Z jednej strony to klasyczny angielski ogród przy wielkiej posiadłości, z XVIII-wiecznymi, kamiennymi balustradami, schodkami, urnami...
Ale znajdziemy tam i współczesne rozwiązania, co czyni go ciekawszym.

kamienne ścieżki, balustrady, urny zatopione w bujnej roślinności, uwielbiam ten efekt

zwykłe, gliniane donice z kolorowymi kwiatami, piękne kamienne schodki - bardzo mi się podoba, że paprocie i mchy zasiedlają małą architekturę

klasyczna, formalna sadzawka, a w tle modne dziś bordowe krzewy i drzewa

To miejsce ma długą historię. Dwór pochodzi z końca XVII w. i pierwsze ogrody wokół niego z XVIII w. znacznie różniły się od dzisiejszych.

To, co dziś możemy zobaczyć, powstało w latach 20-ych XX w. i jest dziełem ówczesnego właściciela, Edwarda Comptona.
Ogród jest formalny, rozległy, składa się z kilkunastu różniących się od siebie części. Chcę tutaj pokazać cztery z nich, kompletnie odmienne.

Ciekawe jest to, że w ostatnim dziesięcioleciu obecni właściciele zarządzili zmiany - postanowili odświeżyć ogrody i nadać im nieco bardziej współczesny rys.
Część roślin po 100 latach się zestarzała, usunięto przerośnięte iglaki, części dokuczały choroby, uległy zniszczeniu przez wichury... Mijający czas zabierał wiele roślin ze sobą, a z drugiej strony do Newby Hall docierały nowe prądy.

słynne, długie rabaty uległy przeobrażeniu w ostatnich latach - oj, jest tu co podziwiać

Najsłynniejszą częścią ogrodów Newby Hall jest podwójna rabata bylinowa.
To reprezentacyjna, monumentalna wręcz część ogrodu, będąca jego główną osią. Tu czułam się jak na wystawie, gdzie przychodzi się, by podziwiać. Każdy element założenia jest po to, by efekt był większy.

To jedna z najdłuższych w Europie rabat podwójnych, ma 172 metry długości.
Od pałacu ciągnie się aż do rzeki, płynącej poniżej, wyobrażam sobie, jakie wrażenie robi z okien dworu...

podwójna rabata bylinowa w Newby Hall

spacerując wzdłuż bylinowych rabat, dochodzimy do rzeki - tu jest spokojnie i zielono

...a po drodze ogromna ilość wrażeń - każdy fragment długiej rabaty wart jest analizy

Bogactwo bylin doskonale podkreślają ciemne, cisowe żywopłoty, stanowiące plecy rabat.

Te rabaty kilka lat temu odmłodzono i unowocześniono.
Sam układ pozostał klasyczny, za to kompozycje na rabacie są bardziej współczesne. Wprowadzono "nowe" kolory i nowe gatunki, niegdyś nie stosowane.
Poprzednio te długie rabaty wypełnione były pastelowymi kwiatami. Dziś, w odpowiedzi na współczesne trendy, ożywiają je mocne fiolety, ostre róże i limonkowa zieleń.

fiolety z czerwienią i pomarańczem na pierwszym planie

mikołajki, przetacznikowce i krwawnice - spokojna kompozycja

ładne zestawienie, prawda?

...ale to już absolutnie nie dla mnie, chociaż bardzo na czasie

Te podwójne, bylinowe rabaty w Newby Hall robią niezwykłe wrażenie. Z pewnością miłośnicy kwiatów i rabat bylinowych znajdą tu wiele inspiracji.

falujące pasma kwitnących bylin, atrakcyjnych dla owadów i dla nas, nie da się zaprzeczyć

a może takie zestawienie bardziej Wam się podoba?

Ostatnio, w trakcie rozmowy o ogrodach, przyjaciółka powiedziała mi, że lubuję się w cienistych, mrocznych zakątkach. Może jest w tym jakaś prawda?

Bo mój zachwyt w Newby Hall wzbudził cienisty Rock Garden.
Ogrody skalne kojarzą się ze słonecznymi stokami, obsadzonymi drobnymi, alpejskimi roślinami skalnymi, kwitnącymi wiosną. A ten ogród to zupełnie inny świat.

romantyczne, tajemnicze, zielone, dzikie...

To nastrojowy, zielony zakątek. Cienisty, nieco zaniedbany, z omszałymi , kamiennymi ścieżkami. Nie ma tu orgii kolorów, jest tajemniczo i chłodno.
Ogród ma leśny charakter, rosną tu stopkowce, arisemy, trójlisty... Mchy i paprocie.

Kto ma cienisty ogród i martwi się, że przez to trudniej mu stworzyć piękne zakątki, tu nabierze przekonania, że to da się zrobić. I jak to można zrobić.

Warto zauważyć, że kamień, w ogóle atrakcyjny w ogrodzie, w cieniu jeszcze zyskuje na urodzie, malowniczo porastając mchem i porostami. A niedawno, zaskoczona totalnie, usłyszałam w telewizyjnym programie ogrodniczym, że niektórzy szorują kamienie w ogrodzie...

leśny zakątek

no, super pomysł na małą wodę!

W Newby Hall byłam 5 lat temu, a na oficjalnej stronie ogrodu znalazłam notatkę, że właśnie po 100 latach jego istnienia, w 2019 i bieżącym roku, przeprowadza się duże zmiany w tej części ogrodu, nawet głazy są przenoszone. Może więc Rock Garden, który odwiedzicie, będzie zupełnie inny niż ten, zwiedzany przeze mnie?

ten kamienny most, który w rzeczywistości jest akweduktem, jest ozdobą Ogrodu Skalnego

nie potrzeba wielu kolorów, żeby stworzyć harmonijny ogród pełen uroku

Wracamy na słoneczne ścieżki. Bo bardzo mnie urzekł Ogród Sylwii, intymny zakątek poświęcony pamięci żony właściciela.
Układ ma formalny, utworzono go we wgłębniku. Od reszty ogrodu oddzielają go wysokie, cisowe żywopłoty.
A środku - romantyczny, pastelowy świat. Cudne, delikatne kwiaty, rozświetlone słońcem.

wejście do Ogrodu Sylwii, a na bramie tabliczka z prośbą o uszanowanie ciszą tego miejsca

a w środku - jakby kolorowa łąka

Kamienne ścieżki i ławki. Linie proste i plan centralny, rośliny posadzono symetrycznie, ale rosną one tak bujnie i swobodnie, że czuje się atmosferę nagrzanej słońcem łąki.
To zresztą typowy dla angielskich ogrodów model, ale tu udało się osiągnąć wyjątkowo wdzięczny efekt.

pastelowa, delikatna  kolorystyka utrzymana jest całym Ogrodzie Sylwii

tu można dostrzec symetrię nasadzeń, powtarzanie roślin

To doskonałe miejsce dla osób, które lubią porządek w ogrodzie, ale nie chcą mieć sztywnego, zimnego ogrodu.
A także dla właścicieli nowoczesnych domów (które narzucają proste linie w planie ogrodu), bo mogą się przekonać, że formalny plan nie determinuje surowego wyglądu rabat. Oczywiście, w takim nowoczesnym ogrodzie dobór roślin musiałby być inny.

Sylvia's Garden to nastrojowy ogród, w którym można zapomnieć o otaczającym świecie.

zielone ściany otaczają to wnętrze, wśród kwiatów proste, kamienne ławeczki

zdecydowanie przeważają drobne kwiaty, raczej o charakterze łąkowym (poza czterema różami piennymi w centrum)

Muszę powiedzieć, że moje spotkania z ogrodami angielskimi zaowocowały próbami połączenia elementów porządku i swobody w moim własnym ogrodzie. Co prawda, jego plan nie opiera się na prostych liniach (czego trochę żałuję), ale starałam się stworzyć wyrazisty układ z formalnymi akcentami, a wszystko wypełnić jak najbardziej naturalną roślinnością. Żeby osiągnąć właśnie taki efekt, jaki spotykam w tamtych ogrodach. No, w każdym razie do tego dążę...

wygląda to nawet nieco chaotycznie?

nie długa rabata bylinowa, ale właśnie to jest dla mnie kwintesencja ogrodu angielskiego

To na koniec spaceru jeszcze wojna i pokój - kolejny, ciekawy zakątek ogrodu.
Kiedyś była tu Aleja, zwana Wojną Dwóch Róż (nawiązanie do konfliktu z XV-wiecznej Anglii) - obsadzona czerwonymi różami z herbu Lancasterów i białymi różami Yorków. Ale "walczące róże" osłabły, zestarzały się i chorowały - nastąpił koniec wojny i w ogrodzie zapanował pokój - w tym miejscu powstała na wskroś nowoczesna rabata, zwana Aleją Robina.

Na czym polega współczesność zastosowanych tu metod?
Tradycyjnie sadzi się byliny blokami czy falami, a tutaj zdecydowano się sadzić rośliny pojedynczo i losowo, tylko kilka wybranych bylin powtarza się w całym tym zakątku. Powstały rabaty w stylu łąkowym, raj dla owadów.
A wszystko kwitnące w kolorze bladej żółci i kontrastującym niebieskim.

bardzo mi się spodobały te pogodne rabaty - zestaw kolorów i kontrast z otoczeniem

Mam nadzieję, że udało mi się pokazać, że ten stary, XVIII-wieczny ogród żyje, idzie z duchem czasu, wprowadzając nowoczesne kompozycje, żeby zainspirować zwiedzających.

Jeśli ktoś z czytelników będzie planował zwiedzanie ogrodów angielskich, a jest przecież w czym wybierać, dla dodatkowej zachęty do odwiedzenia Newby Hall dodam jeszcze, że jest tu i ogród tropikalny i Narodowa Kolekcja Dereni (30 gatunków, 76 odmian) oraz możliwość przejażdżki miniaturową kolejką i popływania łodzią. Jest wspaniały zbiór mebli i kolekcja domków dla lalek i place zabaw, co czyni ogród atrakcyjnym dla dzieci. Zaś dla miłośników kina dodatkowym wabikiem będzie informacja, że tutaj kręcono zdjęcia do "Peaky Blinders" i "Mansfield Park".

P.S. Jedna z roślin, która zwróciła moją uwagę w tym ogrodzie, krwiściąg Tanna, pojawi się w tym roku na mojej rabacie!

akcenty bordowe często ostatnio się pojawiają i to mi się podoba

na zakończenie jeszcze raz fragment długiej rabaty bylinowej Newby Hall