HOSTY - ROŚLINY DO CIENIA

Chyba wszystkie gatunki roślin mogą rozbudzić namiętność ogrodnika, ale funkiom (hostom) zdarza się to wyjątkowo często. Na pewno każdy z ogrodników zna kogoś, kto kolekcjonuje te rośliny, a na forach ogrodniczych zawsze poświęca im się oddzielny dział, podobnie, jak różom.

wielkie kępy hosty sieboldiana nad moim strumykiem, bardzo je lubię

a tu zupełnie inne oblicze tych host - fajne są te wyłaniające się wiosną kły

Z pewnością rozwojowi takich pasji sprzyja wielka różnorodność tych roślin.
Chociaż są roślinami typowo ozdobnymi z liści.


Jest wiele gatunków (sieboldiana, plantaginea, crispula), odmian, sportów, do wyboru do koloru.
Czym się różnią?

Rozmiarami - niektóre są wielkie (np. słynna Cesarzowa Wu, osiągająca 120 cm), inne są małe, są i zupełnie malutkie (jak Cat and Mouse, zaledwie 8 centymetrowa). Rozpiętość jest ogromna.

hosty z ciemnozielonym brzegiem liści, niestety, nie znam nazwy odmiany

moje sieboldiany - mają jednokolorowe, niebieskawe liście i są duże

Hosty różnią się także kolorem - mogą być ciemno i jasnozielone, niebieskawe, złote, na liściach mogą mieć smugi szersze i węższe, białe lub kremowe, lub tylko jasne brzegi liści. Są hosty liściach prawie białych, których tylko brzegi są zielone. Są takie o liściach w różnych odcieniach zieleni, niektóre z dodatkiem żółci.

To pozwala zestawiać je w różnych kompozycjach, w zależności od upodobań kolorystycznych. Mogą rozjaśniać cienisty kącik lub stanowić tło dla bylin.

hosta Patriot ma ciemnozielone liście z białym, szerokim brzegiem, jest bardzo wyrazista

ta natomiast ma liście jaśniejsze i z wąziutkim, jasnym brzegiem, łatwiej ją zestawiać z innymi bylinami

ta hosta znów inna - zielona z dużą, kremową plamą na liściach

te są ciekawe (odm. Fire Island?), mają czerwonawe ogonki i złoty kolor liści, najbardziej wiosną (to zdjęcie aktualne)

Ja najbardziej lubię hosty w różnych odcieniach zieleni, gładkie. Podobają mi się także te z liśćmi o niebieskawym odcieniu.
Wzorki i plamy, przyznaję, są ciekawe, mam takie hosty w ogrodzie, nawet sporo, ale staram się, aby nie było ich za dużo. Wolę, kiedy pstrokatych roślin w ogrodzie nie ma zbyt wiele.

Niemniej, takie hosty są bardzo użyteczne, bo ich liście rozjaśniają, ożywiają ciemne, cieniste zakątki, gdzie kwiatów w pełni sezonu prawie nie ma.

krople utrzymujące się na liściach (szczególnie matowych) zawsze wywołują mój uśmiech

ciemna zieleń może być połączona z kolorem kremowym

tego zestawienia już nie ma - nie podobało mi się zestawienie tak różnych host

Warto też dodać, że zwiększyć ten efekt może także połysk liści (niektóre odmiany mają lśniące, inne - matowe liście).

delikatną ozdobą host są także żyłkowania na liściach, światło dodatkowo wydobywa ich rysunek

Kształt liści host też się różni - większość ma szerokie, ale są i z wąziutkimi (Stiletto), mogą mieć spiczaste zakończenia lub przybierać kształt prawie okrągły.

sercowate, pełne liście tej hosty mają żółte obrzeżenie

Hosty mają także kwiaty, a czas kwitnienia przypada na lato, ale nie jest jednakowy - niektóre zaczynają już w czerwcu, inne dopiero w sierpniu, co stwarza dodatkowe możliwości aranżacji (jeśli ktoś lubi ich kwiaty).

Są zwykle są w różnych odcieniach fioletu, od bladego lila, po całkiem wyrazisty fiolet.
Ale - na szczęście dla mnie - są i funkie o kwiatach białych. I w dodatku pięknie pachnące! To moje ukochane hosty plantaginea (babkolistne), podobno najstarszy gatunek wśród host.
Odmiana Grandiflora otwiera kwiaty późno, w sierpniu. Są wielkie i cudnie pachnące, w kształcie wąskich kielichów. Ta funkia dorasta do 70 cm.
Mam ich sporo, w różnych zakątkach ogrodu (Rabata Leśna, Kącik pod Lipą i Biały Ogród, rosną też nad strumykiem), a teraz dosadzam je w nowo zakładanym Zakątku Leśnym.
Białe kwiaty ma też hybryda funkii babkolistnej, Royal Standard, potrzebująca mniej światła i zakwitająca nieco wcześniej, bo w lipcu.

Jeśli ktoś z czytelników zna inne, biało kwitnące odmiany, proszę o informacje, chętnie posadzę je u siebie.

Kolor ma dla mnie znaczenie, nie lubię koloru lila i, choć to zakrawa na barbarzyństwo, zawsze obcinam rozwinięte kwiaty hostom, tak bardzo drażnią mnie te liliowe (czy lawendowe, jak to ładnie się nazywa) kwiaty.

śliczne kwiaty funkii babkolistnej

te kwiaty nie tylko ładnie wyglądają, ale również pachną

kwiaty tych host są mniejsze, chociaż jest ich więcej, ale nie podobają mi się, rzadko kiedy uchowają się w ogrodzie

Hosty to rośliny preferujące ograniczoną ilość światła. Im więcej wilgoci w glebie, tym zniosą go więcej. Są też odmiany (mniej liczne), które nieźle się czują w słońcu, a inne wręcz tego nie znoszą (np. te o niebieskawych liściach zdecydowanie wolą być w cieniu).
Do głębokiego cienia dobre są właśnie hosty sieboldiana i pochodne (są też bardzo odporne na suszę). Chociaż pod świerkami nie próbowałam ich sadzić...

Te upodobania są niezwykle cenne dla ogrodnika, bo często mamy kłopoty z obsadzaniem miejsc w cienistych częściach ogrodu, a tu dostajemy wielki wybór różnych odmian do tych warunków.

Funkie lubią żyzną i wilgotną glebę. Wspaniale czują się nad wodą. Katalog ZSP podaje, że wymagają gleb stale wilgotnych. Ale...
Lubią żyzną glebę, ale znoszą też uboższą i ładnie na takiej wyglądają.
W Czasach Ignorancji posadziłam je w ogrodzie i rosną! Okazało się, że nawet posadzone byle jak, pozbawione wilgoci, doskonale dawały sobie radę w moim sosnowym ogrodzie. Na szczęście, okazało się, że hosty mają silny system korzeniowy i są odporne na suszę.

Teraz, oczywiście, przygotowuję im lepszą glebę i bardziej dbam o podlewanie, ale z doświadczenia wiem, że dobrze się przystosowują do trudnych warunków w suchym ogrodzie. Śmiało powiem, że to jedne z najlepiej sprawdzających się u mnie roślin.

Nie wiem, jak jest w przypadku wyszukanych odmian, może są bardziej wymagające? U siebie mam raczej popularne, zwykłe odmiany, ale takich jest wystarczająco dużo i różnych, żeby właściciel ogrodu ze słabszą i suchą glebą mógł wybierać.

te hosty undulata wywoływały u mnie oczopląs, oddałam je komuś

natomiast tę odmianę z wąskim, białym paskiem bardzo lubię, mam wielką kępę nad strumykiem

kompozycja z hostami w jasnym miejscu - połączenie szerokich liści z wąskimi i drobnymi

Nawożę funkie raz w roku, podsypując wiosną obornik granulowany i kompost.

Rozmnażają się łatwo. Można wykopać całą kępę (nieraz są naprawdę ogromne) i przeciąć szpadlem na kilka części bez ceregieli.
Albo odciąć część rosnącej kępy bez wykopywania całości.
Ale, co ważne, funkie nie wymagają dzielenia dla dobrego wzrostu. Ja wielu swoich kęp nie ruszałam od ponad 10 lat i ładnie wyglądają. Niektóre łysieją w środku kępy, ale widać to w zasadzie tylko przed rozwinięciem liści (czy to różnice odmianowe?).

hosty są ładne na każdym etapie rozwoju (sieboldiany)

jesienią ich liście przybierają żółty kolor, potem przymrozek je ścina

zupełnie żółte hosty nad jesiennym strumykiem

Hosty można sadzić pod drzewami i krzewami, raczej liściastymi, ale u mnie rosną dobrze pod sosnami.

Ponieważ cienia jasnego mam w ogrodzie bardzo dużo, często wykorzystuję hosty w kompozycjach. Lubię łączyć ich duże liście z paprociami czy epimediami.

cieniolubne byliny na Rabacie Leśnej (hosty z paprociami)

tu jaśniejszy zakątek - biało obrzeżone hosty z tulipanami i białymi czosnkami olbrzymimi

na Rabacie Leśnej hosty połączyłam z bukszpanami i epimediami

Hosty późno zaczynają wegetację, ale kiedy ich "kły" wyłażą z ziemi, od razu są atrakcyjne.
Można jednak sprawić, aby teren obsadzony hostami był atrakcyjny wcześniej. Od jakiegoś czasu sadzę między hostami zawilce gajowe. Kiedy hosty jeszcze śpią, zawilce mają ładne listki i urocze, białe kwiateczki. Znikają, kiedy budzą się ich większe sąsiadki.
Podobną rolę spełniają u mnie wiosenne cebulowe.

kolorowe kły wschodzących host

jeszcze niedawno host prawie nie było widać, za to cieszyły moje oczy zawilce gajowe, posadzone między hostami

Hosty to ładne i łatwe w uprawie wieloletnie byliny. Są zdrowe i silne, nie wymagają w zasadzie żadnej pielęgnacji.

Rzadko zdarza się im choroba wirusowa, na którą w zasadzie nie ma ratunku.

Jedyny kłopot, niestety, częsty, sprawiają ślimaki. Nie zabiją host, ale szpecą je, bo liście większości host są ich przysmakiem. Pod gęstymi liśćmi, w wilgotnych warunkach, mają doskonałą kryjówkę.
Ślimaki to zmora kolekcjonerów funkii.
Oglądałam kiedyś film z Alanem Titchmarshem, testującym różne sposoby walki ze ślimakami. O ile pamiętam, były pojemniki z piwem, miedziane obręcze, skorupki jaj, ostry żwirek, popiół i w ogóle wszystko, co wymyślili nienawidzący ślimaków ogrodnicy. Potem dzięki nocnej kamerze Alan obserwował skuteczność tych środków. I co? Niektóre jedynie odrobinę opóźniały marsz ślimaków, żadna nie okazała się barierą nie do przejścia.
Można stosować chemiczną truciznę (granulki), ja nigdy tego nie robiłam.
Co więc robić? Zbierać po deszczu. Usuwać klapnięte liście host jesienią, bo tam podobno zimują jaja ślimaków. Sprzyjać stworzeniom, które żywią się ślimakami. I zaakceptować dziurawe liście.

Łatwo mi tak mówić, bo mam suchy ogród i ślimaki tylko w skorupkach, pomrowów u mnie nie ma.
Nie stosuję żadnych środków. Zauważyłam, że tylko niektóre hosty są podjadane przez ślimaki, inne są nienaruszone. Czy u Was też tak jest?

moje ślimaczki zaczynają ucztę od liści czosnków olbrzymich!

na drugie danie biorą sobie liście niektórych funkii

Mimo wszystko, uważam hosty za doskonałe rośliny.
Mogą być gwiazdami, ale również mogą być tłem albo doskonałym towarzystwem. Są ładne, mało wymagające i niekłopotliwe.
Odgrywają ważną rolę w moim ogrodzie. Myślę, że w większości ogrodów mogą być bardzo przydatne i cieszyć ogrodnika swą nienachalną urodą.
Czy zgadzacie się ze mną?

kępa żółto obrzeżonych host rosła kiedyś obok zielonolistnych

bardzo lubię te duże, ciemnozielone hosty, rozwijające się w głębi Rabaty Leśnej (znów nie znam odmiany...)

kompozycja nad strumieniem - hosty, trzmielina i bodziszki