JAK W ZASADZIE NAZYWA SIĘ STYCZEŃ?

Bo możemy znaleźć różne historyczne nazwy dla tego okresu!
A jeśli uznamy imię „styczeń” za właściwe, to skąd tak naprawdę wzięło się to dziwne słowo?

Są trzy teorie pochodzenia.
Za najbardziej prawdopodobną uznaje się tę, wiążącą nazwę z prasłowem „sieczeń”, oznaczającym okres zimowy w tych zamierzchłych czasach (za A. Brucknerem). Bo zima to był czas sieczenia, czyli wyrębu drzew.
Inna koncepcja wskazuje na związek ze słowem „tyka” – ponieważ był to okres wycinania i przygotowywania tyk, wykorzystywanych potem w gospodarstwie np. do uprawy chmielu. Dlatego w dawnych źródłach znajdujemy nazwę „tyczeń”.

Spotkać też można wersję wywodzącą aktualną nazwę miesiąca od czasownika „stykać się”, ponieważ jest to czas, kiedy stary rok styka się z nowym.

Ten brak ścisłości i zamieszanie z nazwami miesięcy w naszym kalendarzu wynika z tego, że Słowianie nie dzielili roku na miesiące, nazwy okresów wiązały się z zajęciami gospodarskimi czy zmianami w przyrodzie. Stosowany dziś kalendarz wprowadzony został dopiero przez kościół po przyjęciu chrześcijaństwa i wtedy dawne i nowe nazwy nakładano na siebie dość swobodnie.

styczniowy strumień

 

Można więc w styczniu ciąć drzewa, szykować tyczki... jak widać, nie jest to miesiąc bezczynności gospodarskiej.

Przypominany niedawno Karel Capek zwraca jednak uwagę, że „w styczniu ogrodnik przede wszystkim uprawia pogodę. Z pogodą dzieją się bowiem z reguły dziwne rzeczy; nigdy nie jest ona w porządku.

Skoro ludzie, których to bezpośrednio nie dotyczy, mają tyle powodów, by narzekać na pogodę, cóż dopiero może mówić ogrodnik! Jeśli napada mało śniegu, mruczy ze słusznym rozgoryczeniem, że się to psu na budę nie zda; jeśli go napada dużo, wyraża poważna obawę, że mu połamie świerki i krzewy. Jeśli nie ma śniegu, biadoli nad zgubnymi przymrozkami (…). Kiedy ziemia twardnieje i wysycha na kamień, dzień za dniem i noc za nocą coraz głębiej: ogrodnik myśli o swoich korzonkach, które zamarzają w gruncie martwe i twarde jak skała, (…) o zamarzających pąkach, w które na jesieni roślina zamknęła całe swoje bogactwo.”

 

Niestety, chyba teraz mamy do czynienia z taką sytuacją...

Wszystko skute mrozem...

 

„A przecież nie byłoby trudno zadowolić [ogrodnika]: wystarczyłoby mu, gdyby od pierwszego do ostatniego dnia stycznia było po prostu stale dziewięć dziesiątych stopnia poniżej zera, sto dwadzieścia milimetrów śniegu (lekkiego i w miarę możliwości świeżego), aby było przeważnie pochmurno, wiatry żadne albo umiarkowane z kierunku zachodniego, wtedy wszystko byłoby w porządku. Ale to jest tak: o nas, ogrodników, nikt się nie troszczy i nikt nas nie pyta, co być powinno. Dlatego ten świat wygląda tak, jak wygląda.”

 

Buro i ponuro nad strumykiem...

 

Tyle cytatu z "Roku ogrodnika", mam nadzieję, że wywołały uśmiech na Waszych twarzach, mimo mrozu i braku śniegu za oknem. Bo przecież gdyby było biało, świat wyglądałby pięknie.

 

Co robię zimą pisałam (wydaje się, że tak niedawno...), dziś dodam tylko, że otrzymałam już przesyłkę z niektórymi preparatami na nowy sezon – np. mam już 2 kg Rosahumusu. A w najbliższych dniach zamawiam nieprzyzwoitą ilość obornika granulowanego, chcę to załatwić jeszcze przed wyjazdem na narty – może będzie wczesna wiosna..? A wtedy przecież absolutnie nie będę miała czasu na załatwianie takich rzeczy!

I zobowiązuję się jutro wyczyścić wszystkie narzędzia ogrodnicze.

 

Swoją drogą, dlaczego człowiek myśli, że przez takie działania przyspieszy bieg czasu..?
Pozdrawiam szczególnie ciepło wszystkich szykujących się do nowego sezonu!