LILIOWCE

Bardzo lubię te kwitnące byliny! Za wszystko!

w lipcu liliowce pojawiają się w różnych miejscach ogrodu
 

liliowiec Summy Russell i bergenia

 

W lipcu „robią” połowę ogrodu – to okres kiedy jest u mnie dużo ognistych barw, jak na upalny miesiąc przystało.

 

Dawna polska nazwa liliowca to dziennica, podobnie jest w języku angielskim, bo każdy kwiat kwitnie jeden dzień. Za to liliowce wytwarzają ich tyle, że ta „słabość” nie rzuca się w oczy. Co dzień otwierają się nowe kwiaty. Ja usuwam przekwitnięte, ale jeśli się tego nie robi, same odpadną po wyschnięciu. Warto natomiast usuwać nasienniki.
 

Łacińska nazwa tej kwitnącej byliny to hemerocallis x hybrida (ogrodowy). Są, oczywiście i inne (rdzawy, fulva), ale ja mam tylko hybrydy.

Liliowce to bylina, jak to mówią, z żelaznego zestawu - dla amatorów, łatwa i niewymagająca. No i bardzo ładna.

Jest odporna i silna, nie boi się mrozu, znosi suszę. 

Lubi słońce, a w półcieniu da sobie radę.

Nie ma specjalnych wymagań co do gleby, a na bardzo żyznej nawet słabiej kwitnie. Na mojej słabej, piaszczystej ziemi bardzo dobrze dają sobie radę.

liliowce Summy Russell i Crimson Pirate nad strumieniem

 

Wiosną warto liliowce dokarmić – ja daję im kompost.

Nie wymagają żadnych innych zabiegów pielęgnacyjnych - mogą rosnąć kilkanaście lat w jednym miejscu.
Pełnię urody kępa osiąga po 5 latach, co rok jest ładniejsza i kwitnie obficiej.
Nie trzeba niczego przycinać. Praktycznie jest bezobsługowa. Tylko się zachwycać.

liliowce Signal

 

Ja zostawiam liście na zimę, usuwam je wiosną, przeczesując ręką czy pazurkami kępę. Młode liście wcześnie wychodzą, tworząc fajną czuprynkę.

Potem tworzą pokaźne, rozłożyste kępy trawiastych liści.

nad strumieniem
 

kępa liliowców Crimson Pirate

 

Również rozmnażanie jest łatwe – przez podział, najlepiej wiosną,  gdy liście wychodzą. Liliowce łatwo się przyjmują. Podobno dzielić można i po kwitnieniu, w VIII, wtedy trzeba skrócić liście.

Kwiaty liliowców są jadalne, a niektóre z nich ładnie pachną, jak np. efektowna odmiana Cartwheels.

 Ma wielkie kwiaty w żółtym kolorze, o czystej, mocnej barwie. Za swe zalety otrzymała nagrodę AGM.

Cartwheels

 

Kwiaty liliowców mają różny kształt – węższe lub szersze płatki (np. wąskie i długie liliowce pajęcze) albo falbaniaste.

Mogą być jedno lub wielokolorowe.  Wybór kolorów jest tak duży, że każdy znajdzie coś dla siebie. Mnie osobiście brakuje białych – jest kilka odmian o kwiatach kremowych, ale to nie to samo. Właśnie będę przesadzać kępę Joan Senior z Białego Ogrodu na inną rabatę, bo jednak tam nie pasują.

Joan Senior
 

kępa liliowców Joan Senior

 

Odmian liliowców jest cała masa i różnią się pod wieloma względami.

Są liliowce zimozielone i półzimozielone, ale w naszym klimacie są z nimi kłopoty.

W moim ogrodzie rosną tylko tzw. dormanty, które zasypiają na zimę, jak inne byliny.

Najbardziej lubię stare odmiany, o zwyczajnych w kształcie płatkach. Fantazyjnych, falbaniastych i wielokolorowych nie ma w moim ogrodzie.

W większości to stare odmiany, tzw. liliowce krajobrazowe, odporne, niezawodne, o kwiatach  w  klasycznym kształcie.

Bonanza, najmniej go lubię

 

Norton Orange, także pachnie
 

piękny Crimson Pirate
 

pomarańczowy Signal, w rzeczywistości bardziej jednolity
 

kępa Summy Russell

 

Liliowce są odporne na choroby i szkodniki, ale czasem mogą je niszczyć muchówki (wciornastek?), niszczący pąki kwiatowe.

Mam te kwiaty od wielu lat i dopiero niedawno pojawił się ten problem, pisałam o tym w zeszłym roku.

Larwy szkodników zimują w korzeniach i wiosną wędrują po łodygach do pąków.  Wtedy trzeba rośliny opryskać lub zrywać już zainfekowane pąki, żeby nie dopuścić do wyklucia się następnego pokolenia. Zaatakowane pąki są krótsze i gruszkowate, pękate, zdrowe mają kształt wrzecionowaty, podłużny.

Ja nie stosowałam oprysku, chociaż minionego lata nie miałam połowy kwiatów przez tą paskudę. Zrywałam jak najszybciej  zniekształcone pąki, zawiązywałam w plastikowych woreczkach i wyrzucałam.

A w tym roku, na szczęście, jest ok – liliowce obficie i zdrowo kwitną. Mam nadzieję, że szkodnik nie wróci.

Summy Russell, zawinęły się liście o podpórkę
 

Cartwheels i Norton Orange - ta sama barwa, nieco inny kształt kwiatów

 

Mam 8 odmian, a każdą w wielu egzemplarzach.

Myślę, że warto zwrócić uwagę na Stella d'Oro - to stara, niewielka odmiana, o żółtych, mniejszych kwiatach. Otrzymała wszelkie możliwe nagrody dla liliowców, w tym AGM. Jej wielką zaletą jest długość kwitnienia - zaczyna w czerwcu, gdy inne liliowce jeszcze nie mają kwiatów, potem po krótkiej przerwie powtarza kwitnienie (teraz pojawiają się nowe kwiaty) aż do jesieni. Nie znam inne,j tak długo kwitnącej odmiany - polecam ją gorąco!

Najnowsza moje liliowce to Summer Wine – w zupełnie innej kolorystyce – złamanego ciemnego różu (wina?), ale jeszcze nie ma co pokazywać. Będą rosły obok żurawki Southern Comfort, komponują się z nią, jak niewiele co.

inne spojrzenie na kwiaty Crimson Pirate, też ładne

Według mnie liliowce pasują do większości stylów ogrodowych – i do super nowoczesnych i do naturalistycznych.

Pięknie wyglądają w grupach czy jako wyeksponowany soliter.
Tym bardziej, że mają też różne rozmiary – od 30-40 cm do 80.
W roli solitera posadziłam je w dziurze posadzki w Kąciku pod Lipą, ale nie mam ładnego zdjęcia.

na razie wygląda to dosyć smutno

 

Większość moich liliowców rośnie na rabatach. Miejscami na brzegu, nad trawnikiem,  a czasem w środku.

I tu miałam problem – czym je podsadzić?

Wymyśliłam przywrotnik, którego okrągłe liście fajnie komponują się z trawiastymi liśćmi liliowców. I wcześnie się rozwijają, a jego kwiaty w łagodnym, neutralnym kolorze ładnie się komponują z liliowcami.

urocza Stella d'Oro i przywrotnik

 

Tę rolę, jak się ostatnio przekonałam, może też spełniać kuklik, kwitnący wcześniej.

liście kuklika u stóp lilowców

 

Bardzo dobrze w roli towarzysza liliowców sprawdziły mi się bergenie.

Summy Russell i bergenia - fajny kontrast liści

 

Ostatnio na Środkowej Rabacie, gdzie od dawna rośnie dużo liliowców i  wszystkie w gorących kolorach, postanowiłam dodać do towarzystwa dzielżany i rudbekie, a dalej krwawnik Terracotta. Tak więc od lipca mam w ogrodzie swoją wersję ognistej rabaty  (rosną tam też perukowce i złote berberysy).

fragment mojej hot border
 

Signal i Summy Russell na Środkowej Rabacie

 

Ciekawa jestem, jaka jest Wasza opinia o liliowcach?

Nawymieniałam tu tyle ich zalet, że chyba nikt nie ma wątpliwości, że powinny (?) być w każdym ogrodzie.

No, chyba, że ktoś ich po prostu nie lubi, przecież tak się zdarza, że jakaś roślina nie chwyta nas za serce i  wtedy żadne obiektywne zalety nie mają znaczenia.

zadowolona jestem z tej kompozycji nad strumieniem - Crimson Pirate i Stella d'Oro w towarzystwie innych roślin

P.S.

Cały tekst to pochwała liliowców, według mnie nie mają wad. Ale Dala i Ewa zwróciły mi uwagę, że w drugiej połowie lata ich liście brzydną, co może się nie podobać. U mnie rzeczywiście pojawiają się pojedyncze, żółte liście, które po prostu wyciągam, przechodząc. Według mnie, cała roślina nadal wygląda  bardzo dobrze. Nigdy mnie to nie raziło, wydawało mi się to delikatną zapowiedzią końca sezonu. Ale, dla pełnego obrazu tej rośliny, dodaję tę uwagę, gdyby ktoś się wahał co do liliowców, bo, jak ze wszystkim, różne mogą być wrażenia.