TAWULEC POGIĘTY

Dziś chcę przedstawić krzew z mojego ogrodu, którego uroda nie rzuca się w oczy, chociaż zdarzało się, że odwiedzający pytali o niego.
To tawulec pogięty (czyli stephanandra incisa), pochodzi z Azji (Japonia, Korea), ale u nas doskonale daje sobie radę.
Takie niepozorne, ale silne krzewy przydają się w ogrodzie.

tawulec nas strumykiem - to ta zielona kępa w prawym,dolnym rogu zdjęcia

Jego odmiana Crispa rośnie u mnie nad strumieniem, ale nie nad samą wodą, ale w górnej części skarpy.

Stosunkowo łatwo znaleźć dla tawulca miejsce w ogrodzie, bo dobrze rośnie i w słońcu i w półcieniu i nie ma dużych wymagań.

Literatura przedmiotu podaje, że lubi dość wilgotną, przepuszczalną i żyzną glebę. A także wilgotne powietrze. Podobno źle znosi suszę.
U siebie tego nie zaobserwowałam! A mam dwie grupy tych krzewów od lat. Wręcz odwrotnie, uważam, że tawulec nie ma wymagań glebowych - ani co do wilgotności, ani żyzności gleby. U mnie rośnie na szczycie skarpy nad strumykiem, skąd woda ucieka w dół, a rośnie bez podlewania.  Nigdy nie było z nim żadnych problemów, nigdy listki nie wykazywały oznak więdnięcia.

latem tawulec stanowi dobre tło dla kwiatów, które mogą się na nim opierać

Krzew ten jest także mrozoodporny (strefa 5B) i dobrze znosi warunki miejskie. I nie zagrażają mu żadne szkodniki ani choroby.

Według literatury dorasta do 0,5 m wysokości. Mam wrażenie, że po latach, nie przycinany, mógłby wyrosnąć wyższy.
Gałązki układają się poziomo i przyrastają piętrowo, jakby się wypiętrzają. Tawulcowe bryły robią się coraz większe.

jeden z moich tawulców za bardzo panoszy się na rabacie, chociaż jest przycinany

Kiedy zorientowałam się,  że moje tawulce zaczynają za bardzo się rozrastać i przytłaczać swoją masą sąsiednie rośliny, zaczęłam przycinać pędy od góry. Jednak na dojrzałym krzewie niewiele to daje, więc już dwa razy zdecydowałam się na radykalne cięcie kosą elektryczną, wczesną wiosną. Ścięłam ostro, na równo, nie bawiąc się w żadne formowanie, aż do grubych, starych pędów.

Przez pewien czas krzewy wyglądały nie najlepiej, puściły młode listki później niż zwykle. Ale wkrótce ładnie pokryły się liśćmi, nabrały naturalnego kształtu. Wyglądały znów dobrze, tyle, że były mniejsze.
Takie cięcie warto przeprowadzić co 5-6 lat, krzew będzie odmłodzony i mniejszy.

tawulce zostały potraktowane brutalnie...

...potem wyglądały jak drapaki

wczesna wiosna, widok nie najlepszy

Poza takim radykalnym przycinaniem, każdego roku wycinam pojedyncze, za długie na moje potrzeby pędy, ale jeśli ktoś oczekuje pokrycia jak największego terenu, cięcie nie jest konieczne.

początki rabat nad moim rowem (2006 r.), ledwo widoczne tawulce wśród kory na górze skarpy

Jedyną wadą tawulca (jeśli to można uznać za wadę) jest bowiem rozrastanie się wszerz. Tawulec osiąga średnicę do 1,5 metra według katalogów roślin, ale z czasem na pewno przybierze większe rozmiary.
Wyrastają mu długie pędy, które się ukorzeniają, mam też wrażenie,  że rozrasta się przez rozłogi. Jeśli więc rośnie obok delikatniejszych krzewów albo bylin (jak jest u mnie) trzeba na niego uważać i usuwać nadmiernie rozrastające się pędy. Ja robię to dwa razy w roku.

Za to jeśli ktoś chce go rozmnożyć, można to zrobić bez problemu, bo gałązki łatwo się ukorzeniają.

wiosna - mocno przycięty tawulec jeszcze nie puścił liści

lato - tawulec spływa do strumyka

Tawulec pogięty jest więc doskonałym krzewem okrywowym na trudne warunki. Słabą glebę, także suchą, na zbocza, gdzie doskonale powstrzyma erozję. Podobno rośnie też dobrze na gruzowiskach.

pędy tawulca szybko pokrywają ziemię, trzeba go pilnować

jesień nad strumykiem - tawulec po prawej zaczyna zmieniać kolor

Tawulec pogięty ma nieduże, postrzępione liście. Drobne, zielone listki jesienią nabierają żółtej, słonecznej barwy, i krzew tworzy kolorowe, wyraziste plamy, jest więc ozdobą ogrodu o tej porze roku.

młodziutkie listeczki tawulca wiosną

latem liście tworzą szczelną pokrywę

a jesienią nabierają złotego koloru

jakby słońce zeszło nad wodę...

W czerwcu i lipcu tawulec zakwita - pojawiają się malutkie, niepozorne kwiatki w kolorze białawym.
Przyznam, że takie obfite kwitnienie, jak na zdjęciu poniżej, u mnie ma miejsce rzadko, pewnie z powodu trudnych warunków, jakie zafundowałam moim krzewom.

jasne kwiatki tawulca mogą pokryćprawie całe gałązki

Ponieważ jego długie, pofalowane pędy są gęsto splecione, także zimą stanowi dość zwartą bryłę, osłaniającą ziemię.

na wiosennych tawulcach dopiero zaczynają się rozwijać pąki liściowe, widać tu, jak są gęste

Podsumowując - tawulec pogięty to niezawodny i odporny krzew okrywowy na trudne warunki.
Jego zalety uznało RHS, przyznając mu nagrodę AGM (Award of Garden Merit), przyznawaną przez brytyjskie Królewskie Towarzystwo Ogrodnicze roślinom szczególnie wartościowym i zasługującym na szerokie rozpowszechnienie.
Jak podaje Związek Szkółkarzy Polskich, tawulec pogięty odmiany Crispa  "z pewnością należy do grupy najwartościowszych krzewów okrywowych".

Na co dzień, muszę powiedzieć, że w zasadzie go nie zauważam w ogrodzie, bo nie jest to roślina o spektakularnej urodzie czy jakimś wyjątkowym wdzięku.
Ale może być bardzo użyteczna, więc zachęcam do przyjrzenia się tawulcowi!