PARZYDŁO BLEKOTOLISTNE

W ogrodzie mam sporo cienia (na szczęście, głównie świetlistego), więc sporo u mnie roślin lubiących takie warunki. Należy do nich aruncus aethusifolius, które dziś chcę zaprezentować i które rośnie u mnie już od wielu lat.

To wieloletnia bylina, pochodząca z Korei, wyróżniająca się niewielkimi rozmiarami wśród licznych gatunków okazałych parzydeł. Stąd polski synonim: parzydło drobne.

kępy parzydła blekotolistnego w środku lata, w tle rodgersja kasztanowcolistna

Parzydło blekotolistne osiąga rozmiary 20-30 cm wzwyż i wszerz.

Przypomina nieco  karłową tawułkę, ale kwitnie mniej spektakularnie od niej, za to ma mniejsze wymagania wodne. Żadna z posadzonych niegdyś przeze mnie tawułek nie przeżyła w mojej suchej, przepuszczalnej glebie, ostały się tylko 2 sztuki nad strumykiem. Cieszę się więc, że parzydło, o mniejszych wymaganiach co do wilgotności, może je zastąpić.

Parzydło ma zgrabny pokrój - tworzy zwarte kępy w formie półkuli. Posadzone w grupie, szczelnie pokrywa glebę, nie dając szansy żadnym chwastom.

dwie gęste kępy parzydła późną wiosną (tego bukszpana już nie ma)

Atutem tego niewielkiego parzydła są liście - pierzaste, delikatne, ażurowe, w gęstych kępach. Niektórym przypominają tawułki, innym paprocie. 

To ważne, gdy liście są ozdobą rośliny, bo przecież kwitnienie trwa tak krótko.

Dodatkowo, liście parzydła blekotolitnego jesienią przybierają atrakcyjne kolory - od żółtych, przez różowawe, a nawet karminowe, zależy to, oczywiście, od pogody.

delikatne, paprociowe listki parzydła

jesień -  zaczynają zmieniać kolor

trochę kiepskie zdjęcie, ale widać karminowy kolor listków

Parzydło kwitnie w czerwcu. Białe, wiechowate kwiatostany wyrastają nad kępy liści  na sztywnych łodyżkach. Nie są tak gęste, jak u tawułek.

Wraz z przekwitaniem, część kwiatów przybiera beżową barwę, młodsze zaś są białe.

Przeczytałam, że zaschnięte kwiatostany mogą zdobić ogród również zimą, ja jednak obcinam je, nie podobają mi się, wolę zostawić zielone, ładne kępy liści po przekwitnięciu, do końca sezonu.

Podobno roślina może się rozsiewać, a siewki gatunku powtarzają cechy. Dla rozmnożenia, można też tradycyjnie dzielić kępy.

pojawiły się kwiatostanowe łodyżki

kwiaty są białe, ale to raczej mleczna biel

widać różne fazy kwitnienia

Parzydło blekotolistne nie ma specjalnie dużych wymagań. Jest tolerancyjne co do ph, lubi dość żyzne gleby, raczej przepuszczalne i wilgotne, ale w przeciętnych spokojnie da radę. Kompletnej suszy jednak nie zniesie. 

Lubi półcień i świetlisty cień. Podobno w stale wilgotnej glebie, dobrze poradzi sobie też na pełnym słońcu, ale u siebie tego nie stosowałam, bo po co - tyle jest roślin po prostu lubiących słońce.  

Jest w pełni mrozoodporne, nie niszczą go żadne choroby ani szkodniki, można uprawiać je również w pojemnikach.

jesienią parzydło blekotolistne przyciąga uwagę kolorem liści

latem od sąsiadów wyróżnia je kształt i faktura liści

Jest kilka odmian parzydła blekotolistnego, ale nie różnią się specjalnie miedzy sobą. Gatunek jest ciut większy i ma kwiaty białe, odmiany zaś nieco bardziej kremowe.

W swoim ogrodzie mam chyba 10 egzemplarzy gatunku i młodsze 3 sztuki odmiany Porzellan. 

 lśniące, skórzaste liście kopytnika i zielona koronka parzydła - bardzo lubię ten kontrast

delikatne kwiaty i liście parzydła na tle mocnych rodgersji, cisa i host

Parzydło to bylina leśna, lubi rosnąć ocienione większymi roślinami i dobrze się czuje w ich towarzystwie. Lubi też rosnąć w pobliżu wody (ale nie w wodzie).

Ważne, że w takich warunkach ładnie wygląda i dobrze się z nim komponują rośliny lubiące podobne warunki. 

Tak więc to dobra propozycja do ogrodów leśnych czy stylizowanych na ogród japoński.

Ze względu na swój niski wzrost i zwarty pokrój, dobrze się sprawdzi na brzegu cienistej rabaty, także jako obwódka. U mnie nie rośnie na brzegu, ale właśnie uświadomiłam sobie, że mogę je wykorzystać w takim miejscu.

Koronkowe listki sprawiają, że parzydła ładnie wyglądają przy bylinach o dużych liściach, jak hosty czy żurawki. 

U mnie duża grupa parzydeł rośnie od lat w cienistej części Długiej Rabaty. Na pierwszym planie, otoczona łanem kopytnika, w bliskim towarzystwie rodgersji i zawilców japońskich.

początek kwitnienia, w tle rodgersja, czekam, aż cis będzie zwartym blokiem, co poprawi wygląd całości

słońce jest tu tylko przez chwilę, to północna ściana domu (srebrna rura to chwilowy skutek awarii)

kopytnik strasznie się rozrasta, muszę go trochę stąd zabrać, bo zadusi parzydła - tu rosną 3 sztuki

Drugą grupę parzydeł posadziłam na zboczu przy strumyku, zajmują niewielką, osobna półkę. Dotychczas w środku sezonu było nieco przytłoczone zwisającymi z góry paprociami, ale minionej jesieni zreorganizowałam tę rabatę i teraz parzydło będzie miało za sąsiada na górnej półce dąbrówkę.

Trzecia grupa parzydeł (tym razem Porzellan) rośnie w cienistej części Białego Ogrodu, nie rozrosła się jeszcze, ale mam nadzieję, że mnie nie zawiedzie. Zamierzam w pobliżu dosadzić jeszcze kilka sztuk tej byliny.

uwaga koncentruje się na irysach Butter&Shugar, ale za nimi widać parzydła

biedaki, musiały się odchylać spod baldachimu paproci, teraz będą miały lepiej

Mam nadzieję, że udało mi się pokazać, że to niewielkie parzydło jest ozdobą ogrodu przez cały rok. 

Bo wcześnie wychodzi wiosną, utrzymuje całe lato ładną zieleń liści, gęstość i kształt, co w przypadku roślin leśnych nie jest regułą. Jesienią natomiast kolorowe liście zwracają uwagę.

Bo ma urocze kwiaty, ale nawet po przekwitnięciu stanowi atrakcyjny element rabaty, jeśli podkreślimy urodę jego liści. Bo może pełnić funkcję okrywy gruntu.

Niby skromna roślina, a ma wiele walorów dekoracyjnych, a jeszcze jest łatwa w uprawie. Fachowcy docenili jej zalety, bo gatunek parzydła blekotolistnego otrzymał  wyróżnienie AGM. 

kopytnik już brzydnie, a parzydło wciąż atrakcyjne

jesienne kolory są bardzo zmienne

ta skromna bylina jesienią rzuca się w oczy

Przy okazji powiem, że staram się sadzić u siebie jak najwięcej roślin z AGM (Award of Garden Merit, przyznawane przez RHS, czyli angielskie Królewskie Towarzystwo Ogrodnicze). Jeśli np. szukam jakiegoś bodziszka, spełniającego określone warunki, i nie mogę zdecydować się na odmianę, zawsze wybieram tę z AGM. Albo jak nie znam jakiegoś gatunku i zaczynam dopiero z nim swoja przygodę - znak AGM upewnia mnie, że warto spróbować.

tak wygląda zbocze strumyka wczesną wiosną - paprocie i hosty nie wyszły z ziemi, a kępy parzydeł już ładnie zielone

wczesna wiosna - rodgersje pod ziemią, hosty ledwie widoczne, a parzydła już cieszą oczy

fragment rabaty nad strumykiem wiosną - parzydła blekotolistne po lewej, poniżej paproci

Mam wrażenie, że parzydła nie są zbyt popularne... Czy macie je w swoim ogrodzie? 

Czy zgadzacie się ze mną, że to cenna bylina? A może macie z nią inne doświadczenia?

to samo miejsce w pełni lata - kwitnące parzydła giną w masie roślin