WRZESIEŃ - NADCHODZI JESIEŃ

„Lato, lato, zostań dłużej..!” – to pewnie życzenie większości z nas. Ale zostanie jeszcze tylko 4 dni, bo z wrześniem nieuchronnie nadchodzi równonoc jesienna, która w tym roku przypada 22 IX (dokładnie o godz. 16:21).
A to początek astronomicznej jesieni.
Od tej pory, przez pół roku, słońce będzie słabiej oświetlało półkulę północną, więc nadchodzące dni będą coraz krótsze i chłodniejsze.
Ogród wchodzi w czas spoczynku…

hortensje i rozplenice to już zapowiedź jesieni

ładne owocki ma suchodrzew Maacka

Ogrodnicy jednak w stan spoczynku nie wchodzą, tu pisałam, co ja zwykle robię w tym miesiącu.
W tym roku dodatkowo przycinałam na wysokości nadmiernie rozrośnięte bluszcze. Wspinają się na sosny i lubię te zielone kolumny, ale postanowiłam nie dopuszczać bluszczu do koron, bo za parę lat zdusiłby je.
Przycinałam też bluszcz na mojej konstrukcji. Ponieważ jest stary, obficie kwitnie. Ileż tam owadów..! Trzmiele, motyle, pszczoły i wiele mi nie znanych, uwijają się tam i tyle mają radości. Przechodząc pod tym baldachimem, słyszy się bzyczenie, jak w ulu. Fajnie.

ratuję moja ukochaną brzozę

trochę przycinam, trochę podwiązuję gałązki bluszczu na konstrukcji

kwitnący bluszcz
 

wstawiana jesienią metalowa konstrukcja już prawie zarosła

Odbyło się też (znowu…) wielkie przesadzanie iglaków (i nie tylko). Na szczęście dla mnie bezboleśnie, bo uciekłam się do pomocy firmy Justyny. Był to kawał ciężkiej roboty i cieszę się, że mam to już za sobą. Przesadzono wielkiego cisa, 5 jałowców, 3 jagody kamczackie i parę drobiazgów. Wszystko wygląda zdecydowanie lepiej!

szykuję miejsce pod lasem
 

przesadzone rośliny stworzyły ładną grupę
 

To niby właściwy moment na przesadzanie zimozielonych, ale tegoroczne, wrześniowe upały nie są sprzyjające. Ale musiałam to zrobić!
Ochrona przed słońcem…

tymczasowy namiocik ochronny przed palącym słońcem
 

Innym miłym wydarzeniem była tradycyjna wizyta na wyprzedaży w Chronosie. Kupiłam donicę, jaka potrzebna mi jest do Kącika pod Lipą i parę innych drobiazgów. Pokażę, kiedy znajdą się na swoich miejscach.

nowa donica, jeszcze "za ładna"

ta ławka stoi już kilka lat i ładnie połączyła się z ogrodem
 

Pierwszy dzień kalendarzowej jesieni przypada zawsze 23 września.
Niegdyś tego dnia ludzie obchodzili święto plonów. I były to radosne obrzędy – po zbiorach spichlerze były pełne, a przyszłość zabezpieczona. Dziękowano więc bogom za plony i proszono o urodzaj na rok przyszły.
A to niewielka cząstka moich plonów:

pomidory kupowałam tylko na początku sezonu, wszystko się udało
 

kwiatami też obrodził ogród - jeżówka Virgin
 

hosta plantaginea Grandiflora ma piękne kwiaty

A  warzywnik jeszcze pracuje – posiałam jeszcze małe sałatki, roszponkę i szpinak, rosną nadal cukinie i resztka pomidorów. Chociaż noce już zimne…

ostatnie zasiewy...
 

ostatnie warzywa do zebrania
 

Wrzesień to także początek jesieni fenologicznej (przyrodniczej), która związana jest m.in. ze zmianą barw liści na drzewach czy dojrzewaniem śliw czy jabłoni.
Jakiej by definicji nie szukać – jesień się zaczyna i już.

fotergilla zaczyna się przebarwiać
 

kokornak trochę podsycha
 

Nazwę tego miesiąca wywodzi się od najczęściej od słowa wrzos. Bruckner pisze, że to bardzo stare słowo, z okresu sprzed rozdzielenia się wspólnoty słowiańskiej. Miało pierwotną postać  „wers”, a okres kwitnienia wrzosów nazywano – wersień.

moje wrzosowisko
 

przybędzie tu wrzośców
 

Używano też nazwy pajęcznik, od snujących się nici babiego lata.
Czy nie macie wrażenia, że kiedyś spotykało się je częściej? Może mniej jest pajączków, które je wytwarzają…
Znalazłam też informację, że nasi historycy, Moszyński i Łowmiański podają również nazwę rujeń – może od rykowiska jeleni, które zaczyna się koło połowy tego miesiąca (ruja, za Brucknerem, to okres ryku jeleniego).
Pajęcznik brzmi sympatycznie, ale współczesne: wrzesień też ładne.

Mam nadzieje, że czekacie na to, co Capek ma do powiedzenia o tym okresie ogrodniczego roku.
Otóż opisuje przyjemności wizyty w szkółce roślin.
Bo wrzesień to dobry okres, po letnich upałach, żeby upiększyć swoje królestwo i posadzić coś nowego.
Pisze, że do hodowcy (takiego, jak np. Przemek Godlewski z Zielonych Progów) chodzi się nie po to, żeby coś kupić, zapłacić i wyjść. „Chodzi się, aby porozmawiać, aby dopytać się, jak to i tamto się nazywa, aby mu oznajmić, że ta hutchinsia, którą kupiliście u niego w zeszłym roku, nadaje się do życia, aby ponarzekać, że w tym roku ucierpiały mertensje, i błagać, aby pokazał, co ma nowego. Należy z nim przedyskutować zagadnienie, czy lepszy jest Rudolf Gothe  czy też Emma Bedau (to są astry), jak również kłócić się o to, czy gentiana clusii woli ił czy torf.
Po tych rozmowach wybieracie sobie nową smagliczkę (do diabła, ale gdzie ją dać?), jedną ostróżkę, którą wam mączniak zniszczył (…) i spędziwszy w ten sposób kilka godzin na pouczającej i szlachetnej zabawie, zapłacicie mężowi, który nie jest kupcem, pięć albo sześć stów i już macie to z głowy.”

Mam niewielką nadzieję, że tak, jak pisze Capek, szkółkarze jednak wolą takich klientów niż kupujących, którzy „przyjadą tu zasmrodzonym autem i rozkażą mu, aby im wybrał sześćdziesiąt  rodzajów >> tych najlepszych kwiatów, ale aby były pierwszorzędne<<”!

A do Zielonych Progów jeszcze w tym sezonie się wybieram, na niecierpiące zwłoki zakupy.
A dziś byłam u Szmitów w Pęchcinie (tak zupełnie przypadkiem). Taak…

W ogrodzie sucho, jak pieprz, kwiatostany hortensji podsychają...
Pozdrawiam moich miłych czytelników znad wyschniętego strumienia!

wody nie ma...

Rabata Środkowa zarasta nasturcją