DONICE W OGRODZIE

Kiedyś Pszczółka sugerowała, żeby poruszyć temat donic w ogrodzie, a teraz jest dobry moment, ponieważ zbliża się termin, kiedy prawie wszyscy ogrodnicy się tym zajmują.
Może ktoś znajdzie inspirację dla siebie na ten sezon.

w East Ruston Old Vicarage jest masa donic

ciekawa kompozycja w ogrodzie w Rykach

Ja zawsze robię to po 15 maja. Kiedyś spróbowałam wcześniej, ale ponieważ do donic sadzę jednoroczne, np. begonie - wszystko straciłam, bo przyszedł przymrozek. O tamtej pory robię to po zimnych ogrodnikach.
Termin wydaje się ok, bo do tego momentu w donicach doskonale wyglądają sadzone w marcu bratki.

Biały Ogród, więc białe kwiaty - ulubiony wilczomlecz Diamond Frost w koszyku

Oczywiście, można do swoich donic wsadzić wszystko, co się chce. Ale jak we wszystkim i w tym temacie można znaleźć pewne wskazówki.

Dla mnie donica służy do nasadzeń sezonowych i to jest pierwsza wersja: rośliny w nich zmieniają się kilka razy w roku.
Np. ja sadzę w marcu bratki. Takie przedwiośnie, to jeszcze prawie zima, w ogrodzie nic się nie dzieje, więc chociaż na tarasie czy ganku chcę mieć trochę radosnych kolorów. A bratki małego mrozu się nie wystraszą, więc są bezpieczne. Chociaż zdarzało mi się przykrywać je na noc ściereczką do garnków w ostatniej chwili.

W maju na ich miejscu sadzę letnie kwiaty, a bratki wysadzam gdzieś w ogrodzie, bo są w niezłej formie.
Czasem w końcu sezonu, jesienią, zmieniam nasadzenia - w donicach pojawiają się wrzosy czy chryzantemy. Wrzosy (spisane na straty) dobrze wyglądają przez całą zimę.
Można więc robić donice zimowe, wiosenne, jesienne... Ale też wielkanocne np.

najwięcej sadzę begonii - są tanie i dobrze rosną w cieniu

Dobrym pomysłem wydaje się wybranie tematu dla nasadzeń w donicy.
To może być np. las czy wspomnienie z wakacji. Bo chcemy mieć przed oczyma coś, co przypomina miłe chwile. Albo pasuje do uroczystości, którą organizujemy. Albo do zakątka ogrodowego, który chcemy wykreować, np. śródziemnomorski.

rustykalne klimaty w ogrodzie Marzeny

śródziemnomorskie skojarzenia (Harlow Carr)

witrynka na kolekcję pierwiosnków (Sissinghurst)

Sposób obsadzania donic się zmieniał. Mam wrażenie, że ostatnio propaguje się gęste obsadzanie dużymi roślinami. I że w donicy umieszcza się wiele różnych gatunków i kolorów, łącząc jednoroczne z bylinami. Kompozycje są kolorowe, bogate.

Dobrze jest przy tym trzymać się jakiegoś klucza - gamy kolorystycznej, roślin z podobnego środowiska. Wybrać jakąś roślinę nadającą charakter kompozycji. No, właśnie - bo to powinna być kompozycja, a nie chaotyczny zbiór roślin.

coś lekkiego, coś ciężkiego... kontrasty, ale wszystko do siebie pasuje

bogata, ale stonowana kompozycja, ciemne surfinie ją ożywiają

bardziej szalona, kipiąca obfitość

Inną wersją jest umieszczenie w donicy jednego gatunku i koloru kwiatów - pelargonii, surfinii.
Czasem w donicy rośnie tylko jedna roślina, ale za to wyjątkowa - jakiś rarytas, np. eonium.

Bo donice mogą służyć do uprawy/eksponowania wrażliwych roślin i kolekcji - egzotycznych sukulentów, pierwiosnków czy bonsai.

po prostu lobelia

piękne, prawda? (East Ruston Old Vicarage)

rarytasy w donicach u Vity

niesamowite bonsai

Obecnie bardzo popularyzuje się możliwość uprawy warzyw w donicach, które mogą stać choćby na balkonie. Można tak uprawiać zioła, pomidory, ziemniaki...

Ja wykorzystuję to rozwiązanie, bo mogę wybrać w ten sposób najdogodniejsze miejsce do uprawy - nie mam szklarni, a pomidory duże chcę uprawiać bez narażania na deszcz, wiec ustawiam donice na ganku pod osłoną daszku.

Donicę można przestawiać, więc posłuży doskonale do uprawy wrażliwych roślin (cytrusy), które lato mogą spędzać w ogrodzie, a na zimę przenosimy je pod dach.

taka donica latem zdobi taras, a zimą wędruje do domu

Warto mieć z tyłu głowy, że donice to doskonały sposób na dokonanie szybkich i tanich zmian w ogrodzie.
Nie mogę sobie pozwolić na zmianę kafli na tarasie i nowe meble, ale ustawienie kilku donic z wysianymi samodzielnie kwiatami w nowym kolorze i rzucenie poduszki w tej barwie na fotel może odświeżyć miejsce wypoczynku.

kilka donic różnej wielkości z kosmosami odmienia natychmiast to miejsce

Zbyt małe w stosunku do oczekiwań rabaty, albo wszystkie zacienione powodują, że szukamy nowych pomysłów - donica ustawiona w słonecznym miejscu, np. na ścieżce czy schodach daje możliwość uprawy roślin wymagających dużej ilości światła.

Można tak uprawiać nie tylko sezonowe kwiaty, ale także byliny, np. hosty. Może będą bezpieczniejsze przed ślimakami?

Można nawet mieć cały ogród w donicach!

W naszym klimacie trzeba jednak pamiętać o zabezpieczaniu bryły korzeniowej. Ostatnio zimy, co prawda, są ciepłe, ale różnie to bywa. W każdym razie są łatwe i estetyczne sposoby na szybkie wykonanie takiej osłony.

w Great Dixter z donic stworzono prawie całą rabatę - dziś jest tu, jutro wszystko może się zmienić

skromniejsza kompozycja, ale śliczna - można doniczki ustawić na schodkach

Aranżując donice warto pamiętać, aby rośliny pasowały do pojemnika, a pojemnik do miejsca, gdzie będzie stał.
Cynkowa balia nie będzie harmonijnie łączyła się z wyłożonym marmurem tarasem, a wiklinowy kosz z przeszklonym, nowoczesnym domem.
Jeżeli zależy nam na osiągnięciu spójności, zadbajmy o to, aby rośliny pasowały do pojemnika, a całość do domu i ogrodu.

cegła, żwir i gliniane donice, biały kolor dodatkowo spaja kompozycję (Chenies Gardens)

mała architektura z kamienia, donice również, klasyka angielskiego ogrodu

Warto zwrócić uwagę na rozmiary - wielkość roślinnej kompozycji powinna być proporcjonalna do rozmiarów donicy. Między nimi powinna być równowaga , podobnie jak wśród posadzonych roślin.

Kształty, symetria lub asymetria, faktury... - to już ogólne aspekty związane z komponowaniem roślin na rabacie. Można tylko wspomnieć, że zadbać warto nie tylko o to, co wznosi się do góry, ale i o brzeg donicy, o rośliny zwisające.

kwiateczki w tej donicy są za małe, według mnie lepiej wyglądałaby już  pusta (Hyde Hall)

wysoka donica i niskie niecierpki, zwisające gałązki równoważą układ (arboretum Ryki), fajne kolory!

kompozycja pionowa - wysoka roślina w wysokiej donicy na tle drzwi

podoba się? (East Ruston Old Vicarage)

Dodatkowe efekty daje możliwość grupowanie donic. Może być ich wiele, a sposób ich aranżacji to cała sztuka. I jak wpływa to na wygląd wnętrza ogrodowego!

tę efektowną kompozycję tworzy kilka donic (York Gate Gardens)

żółto-zielone wnętrze stało się ciekawsze przez nietypowy układ donic i czerwone kwiaty

jedna ze słynnych kompozycji doniczkowych w ogrodach Great Dixter

Gdzie ustawiamy donice? Można w zasadzie wszędzie: wzdłuż ścieżki, na tarasie, na schodach, na stole...
Czasami o miejscu decydują względy estetyczne, czasem praktyczne (np. zioła w pobliżu kuchni).

Donice mogą stanowić punkt centralny, skupiający uwagę, można je wyeksponować.
A mogą być zaledwie jednym z elementów kompozycji.
Mogą stać samotnie na placyku, a można je umieścić na rabacie wśród roślin. Efekt w każdym z tych przypadków będzie zupełnie inny.

Specyficznym rozwiązaniem jest budowanie rytmu za pomocą donic.

Często podkreślamy wyjątkowe miejsca symetrycznie ustawioną parą donic. Np. przy wejście do domu, w przejściu między różnymi częściami ogrodu, po bokach ławki.
I, oczywiście, powszechnie stosowane są donice wiszące, ale to już odrębny temat.

bogata dekoracja doniczkowa wejścia w East Ruston Old Vicarage, a przy okazji ekspozycja sukulentów

identycznie obsadzone donice zdobią wejście (Tintinhull)

słynne wejście do niesamowitego dworu Great Dixter - zawsze zdobią je duże grupy donic

ta donica jest zaledwie elementem białej rabaty (Chenies), wtapia się w roślinność

a ta jest wyeksponowana - stanowi centrum placyku (York Gate Gardens)

Donice pełnią wyjątkową rolę w historycznych ogrodach formalnych (włoskich, barokowych), gdzie na równi z innymi elementami budują strukturę ogrodu.

Dla zdrowia posadzonych w donicy roślin ważna jest nie tylko ziemia, światło i dokarmianie, także odpowiednia ilość wody. Trzeba zadbać nie tylko o podlewanie, ale i o drenaż. W dnie muszą być otwory, warto wsypać też na spód np. trochę keramzytu. Do tego podstawka czy fajne, angielskie gliniane nóżki.

powtórzone donice, strzyżone bukszpany - formalny fragment ogrodu w East Ruston Old Vicarage (a srebrna kompozycja w głębi ciekawa!)

Sadzenie roślin w donicach ma wiele plusów i stwarza zupełnie nowe możliwości.
Łatwo sobie zapewnić zmienność w ogrodzie, często zmieniać aranżację zakątków ogrodu, poprawiać brzydkie miejsca, wypełniać dziury w nasadzeniach.
Donice pozwalają na uprawę roślin, które z takich czy innych powodów w gruncie rosnąć nie mogą.
Duży efekt możemy uzyskać za stosunkowo małe pieniądze.

to na pewno nie jest tanie rozwiązanie, ale dobry przykład, jak kolorowo obsadzona donica może zmienić miejsce

Ale są też minusy.
Do nich należy pielęgnacja. Obsadzanie donic, aranżacja wielu pojemników - zajmuje czas. Ale ich podlewanie, nawożenie - zajmuje dużo czasu, tym więcej, im więcej jest donic.
W czasie nieobecności ogrodnika rośliny w donicach nie przetrwają bez opieki tak łatwo, jak te w gruncie.
Jeżeli w donicach sadzimy rośliny sezonowe, jednoroczne i mamy ich sporo - minusem są też koszty. Ziemia i rośliny (często potem wyrzucane, oby na kompost) kosztują.

Ja uwielbiam donice z kwiatami. Uwielbiam je w dużych ilościach. Uważam, że ocieplają wizualnie ogród, podkreślają jego indywidualny charakter, budują nastrój.
Ale sama nie mam tak wielu donic, jak bym mogła i chciała mieć. Kiedyś ciągle aranżowałam nowe donice, ale do tego używałam 100-200 roślin. Kiedy policzyłam sobie koszty - coroczne lub kilka razy w roku - stwierdziłam, że wolę te pieniądze wydać na krzewy czy byliny, których ciągle potrzebuję, bo one zostaną na lata, i uznałam to za lepszą inwestycję.
Obecnie nie zmieniam kompozycji, tak jak kiedyś. Bratki mam tylko w kilku małych doniczkach, a więcej donic szykuję w połowie maja i zostają one do końca sezonu bez zmian. W puste donice w eksponowanych miejscach na zimę wtykam obcięte gałązki sosen, żeby nie straszyły gołą ziemią.
Może kiedy już wszystkie rabaty zostaną założone i nie będę kupowała takiej ilości bylin i krzewów, będę mogła przeznaczyć większe kwoty ma obsadzanie donic?

swoje donice obsadzam  zwykle jednym gatunkiem kwiatów - tu bakopa i begonia wieczniekwitnąca

delikatna kompozycja z bylin w donicy (Miserden)

Na zakończenie trzeba dodać, że w ogrodzie można wykorzystać i puste donice. Mogą pełnić rolę rzeźby, ozdoby czy nawet elementu małej architektury.

wielka waza w cienistym, zielonym zakątku ogrodów Coton Manor

a to słoneczna rabat w Coughton Court Garden, którą zdobi terakotowa donica

Ciekawa jestem, czy w Waszych ogrodach jest dużo donic? Jaką rolę pełnią? Jak najbardziej lubicie je obsadzać?